امام رضا(علیه السّلام): که مرحوم مجلسی در کتاب بحارالانوار و علامه نوری در تحیّة الذاکر، روز اول ماه مبارک رمضان را روز ولیعهدی امام رضا(علیه السّلام) می­دانند.

حرکت امام رضا(علیه السّلام) به طور رسمی و به ظاهر آزاد بود.عبور از شهرهای بزرگ و کوچک ، بخش­ها و دهستانها و دهکده­های بسیار، هیجان و شور عجیبی در کشورهای اسلامی به وجود می­آورد.مسلمانانی که تا آن زمان نمی­توانستند احساسات ارادتمندانه خود را به اهل بیت(علیه السّلام) اظهار کنند، با امام خود دیدار می­کردند و غرق نشاط شده و شرفیابی به حضور را عین شرفیابی به حضور جدش پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می­شمردند.

با این حرکت فصل نوینی در تاریخ اسلام به وجود آمد، زیرا مردم در اجتماعات با شکوه خود، شدت علاقه به اهل بیت را اثبات می­کردند و مسائل بسیاری را با امام در میان می­گذاشتند.

وقتی چهره ملکوتی امام (علیه السّلام) و جمال زیبای او آشکار می­گشت، گویا مردم در این سیما، پیغمبر را مشاهده می­کردند در این حالت بود که اشک شوق بر گونه­هاشان جاری می­گشت، شعر می­خواندند و با شادی وشور صلوات می­فرستادند.

یکی از این صحنه­های با شکوه در شهر نیشابور بود. صاحب تاریخ نیشابور می­نویسد که عده بیشماری از علماء و محدثین و طلّاب ظاهر شدند و عرض کردند:

ای آقای جلیل و فرزند پیشوایان، بحق پدران و نیکان کریمت،چهره مبارک خود را به ما نشان بده و حدیثی از پدرانت، از جدت برای ما روایت کن که به آن تو را یاد کنیم.

(پس از پذیرفتن تقاضای علماء) مرکب را متوقف کرد. و به غلامان فرمود سایبان را کنار زدند.و چشم خلائق را به طلعت مبارک خویش روشن فرمود.چشمان مردم از دیدار آن جمال مبارک روشن شد.برخی فریاد می­زدند،برخی می­گریستند و گروهی به خاک افتاده و هر کس به نوعی اظهار ارادت می­کرد تا آنجا که صدای ضجّه بالا گرفت.

رهبران ایشان فریاد زدند:مردم خاموش باشید و بشنوید آنجه برای شما سودمند است و با فریادهای خود ما را اذیت نکنید.

تا اینکه امام فرمود:پدرم موسی کاظم،از پدرش جعفر صادق،از پدرش محمّد باقر ،از پدرش زین العابدین، از پدرش شهید کربلا ،از پدرش علی مرتضی نقل نمود که فرمود:دوست من و نور چشمم رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود که جبرئیل نقل کرد که شنیدم از پروردگار عزّت که فرمود:جمله «لا اله الا الله» دژ من است.پس هر کس آن را بگوید داخل دژ من شده است و هر کس که به دژ من وارد شود، از عذاب من در امان است.

البته هنگامی که کاروان امام رضا(علیه السّلام) حرکت نمود امام کلماتی به جملات قبلی اضافه فرمودند:ورود در این دژ شرط و شروط  دارد.و اعتقاد به امامت و ولایت من از جمله آن شرایط است.

آنچه ذکر شد معروف به حدیث سلسلة الذهب است.شاید انتخاب این نام به این جهت بوده، که سلسله راویان این حدیث همگی ائمه (علیه السّلام) بوده­اند تا اینکه به پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می­رسد،این خود سبب درخشش حدیث و وثوق آن گردیده است.

منبع:طلیعه رمضان،شرح دعای روزهای ماه مبارک رمضان به ضمیمه تاریخ رمضان، محمدرضا خطیبی